Wijziging geslachtsaanduiding in de geboorteakte naar non-binaire of neutrale geslachtelijke identiteit toegestaan ondanks ontbreken wettelijke grondslag

Dit blijkt uit een uitspraak van de rechtbank Gelderland van 8 april 2022 (ECLI:NL:RBGEL:2022:1824). In deze zaak wordt een verzoek tot wijziging van geslacht van mannelijk (geslachtsaanduiding ‘M’) naar non-binair (geslachtsaanduiding ‘X’) in de geboorteakte toegewezen. Dit is opmerkelijk omdat de wettelijke grondslag om te kiezen voor een non-binaire geslachtsaanduiding in Nederland (nu nog) ontbreekt. Er is sprake van een maatschappelijke erkenning en (een trend naar) juridische erkenning van een neutrale geslachtelijke identiteit.

Ongerechtvaardigd onderscheid

In Nederland bestaat wél een wettelijke grondslag voor een wijziging van de geslachtsaanduiding voor mensen die de overtuiging hebben tot ‘het andere geslacht’ (geslachtsaanduiding vrouwelijk ('F') of mannelijk ('M')) te behoren. Omdat niet wordt voorzien in de mogelijkheid om te kiezen voor een non-binaire geslachtsaanduiding ('X'), wordt naar het oordeel van de rechtbank een ongerechtvaardigd onderscheid gemaakt tussen personen die de overtuiging hebben tot het andere geslacht te behoren en personen die de overtuiging hebben buiten de exclusief mannelijke of vrouwelijke geslachtsaanduiding te vallen (non-binair). 

Artikel 8 EVRM

Ook bezien in het licht van artikel 8 (family life) van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) zou ontzegging van een geslachtsregistratie overeenkomstig de innerlijke overtuiging in strijd met dit artikel zijn. In 2003 heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) reeds bevestigd, dat het recht op genderidentiteit en persoonlijke ontwikkeling een fundamenteel element van artikel 8 EVRM vormt en genderidentiteit één van de meest intieme aspecten van het privéleven en één van de meest wezenlijke elementen van zelfbeschikking vormt (EHRM 12 juni 2003, ECLI:EC:ECHR:2003:0612JUD003596897, Van Kück tegen Duitsland).

Wijziging Boek 1 BW

Deze uitspraak van de rechtbank Gelderland is in lijn met het amendement dat op 30 november 2021 is ingediend op het wetsvoorstel tot wijziging van Boek 1 BW in verband met het veranderen van de voorwaarden tot wijziging van de vermelding van het geslacht in de akte van geboorte. Dat amendement strekt ertoe een nieuw artikel (artikel 1:28e BW) aan het Burgerlijk Wetboek toe te voegen dat de registratie van ‘X’ als geslachtsaanduiding voor non-binaire personen zonder tussenkomst van de rechter mogelijk moet maken. 

Kortom

Wenst u de geslachtsaanduiding in uw geboorteakte te wijzigen, neemt u dan gerust vrijblijvend contact met mij op om te onderzoeken welke mogelijkheden daarvoor in uw specifieke situatie bestaan.